Co oznaczają próby złota i jak je rozpoznać?
Próby złota określają zawartość czystego złota w stopie wyrażoną w promilach. Innymi słowy, wskazują, ile części złota znajduje się w 1000 częściach stopu. Im wyższa próba, tym większa zawartość złota, a co za tym idzie – wyższa wartość oraz mniejsza trwałość (złoto czyste jest miękkie i podatne na zarysowania). Próby złota są zwykle oznaczone w formie liczbowej, np. 585, 750, a także w karatach, np. 14K, 18K.
Przykład oznaczeń prób złota:
- 999 (24K): Złoto czyste, bardzo miękkie, idealne do sztabek inwestycyjnych, rzadziej stosowane w biżuterii.
- 750 (18K): 75% złota, doskonałe do biżuterii premium, łączy wysoką wartość z większą trwałością.
- 585 (14K): 58,5% złota, najbardziej popularne w biżuterii, trwałe i przystępne cenowo.
- 333 (8K): 33,3% złota, niska wartość, bardzo trwałe, ale mało prestiżowe.
Przewodnik po próbach metali szlachetnych
1. Złoto
- Trwałość: Im wyższa próba, tym metal jest bardziej miękki. Złoto 999 jest podatne na uszkodzenia, podczas gdy złoto 585 i 333 jest bardziej odporne na codzienne użytkowanie.
- Wartość: Najwyższa w przypadku złota 999, spada wraz z niższą zawartością złota w stopie.
- Zastosowanie: Złoto 999 – inwestycje; Złoto 750/585 – biżuteria; Złoto 333 – tanie wyroby jubilerskie.
2. Srebro
- 925 (próba jubilerska): Zawiera 92,5% czystego srebra, najczęściej stosowane w biżuterii, trwałe i atrakcyjne wizualnie.
- 999 (srebro czyste): Miękkie, wykorzystywane w sztabkach inwestycyjnych, mniej praktyczne w codziennym użytkowaniu.
- Wartość: Zależy od próby i cen rynkowych, ale srebro jest znacznie tańsze od złota.
3. Platyna
- 950: Zawiera 95% czystej platyny, jest bardzo twarda i odporna na zarysowania.
- Trwałość: Wyższa niż złoto i srebro, idealna do pierścionków zaręczynowych i obrączek.
- Wartość: Bardzo wysoka, platyna jest jednym z najdroższych metali szlachetnych.
4. Pallad
- 950: Pallad zawierający 95% czystego metalu, lekki, trwały i hipoalergiczny.
- Trwałość: Bardzo dobra, podobna do platyny, ale metal ten jest lżejszy.
- Wartość: Tańszy od platyny, ale bardziej kosztowny niż srebro.
Jak rozpoznać próbę metalu?
- Oznaczenia próby: W biżuterii próby są zazwyczaj wybite w niewidocznych miejscach (wewnętrzna strona pierścionka, zapięcie bransoletki).
- Certyfikat: Dla droższych wyrobów (np. pierścionki z diamentami) często dołączany jest certyfikat potwierdzający próbę.
- Analiza u jubilera: Można zlecić badanie spektrometrem lub test chemiczny.
- Porównanie barwy: Wyższe próby złota mają bardziej intensywny, żółty odcień, podczas gdy niższe próby mogą mieć dodatek miedzi lub srebra, co wpływa na kolor.
Podsumowanie
Wybór próby metalu zależy od przeznaczenia – wyższe próby są cenniejsze, ale mniej trwałe, natomiast niższe są bardziej odporne na uszkodzenia. Decydując się na zakup biżuterii lub inwestycji, warto zwrócić uwagę na oznaczenia prób i upewnić się, że wybrany wyrób spełnia nasze oczekiwania pod kątem estetyki, wartości oraz trwałości.